හන්තානේ මතක....

හන්තාන කඳුවැටිය එදා වාගෙයි අදත්
මහවැලිය පුරුදු සේ ගලායාවී හෙටත්
සරසවියේ තුරුවදුලු මිලින වී නෑ තවත්
ඒත් අද කුමරියේ...ඔබ කොහෙද මම කොහෙද

එදා අප පෙම් වදන් දෙඩූ ලිය මඬුලු යට
පෙම්වතුන් පෙම් වදන් දොඩනවා
අප සමඟ එදා සිටි අවන්හල දෙසුම්හල
පුරුදු සේ බලාගෙන ඉන්නවා

මේ බිමේ සැඟව ඇති සිව් වසක අතීතය
යළි යළිත් මතකයට නැගෙනවා
මහත් වෙහෙසක් දරා සඟවන්න තැත් කළත්
නෙතු අගට කඳුලු බිඳු නැගෙනවා
       
                                        ගායනය-අමරසිරි පීරිස්

දුම්මල ගලට ගිය අම්මා

දුම්මල ගලට ගිය අම්මා

දුම්මල ගල ඉමේ මහ මූකලානේ
අඳෝනාව ඇඟ හීගඩු නඟන්නේ
කන්දේ් පරවේණී උළලේනියන්නේ
රෑ සමයමේ ඇයි මා බය කරන්නේ

අපෙ අම්මා දුම්මල ගලවන්න ගියා
ඒවා මිටි බැඳං වඳුරඹ පොළට ගියා
හාල් ටිකට පොල් ගෙඩියට ණයක් තියා
කොපි පොතකුයි පැන්සලකුයි ගෙනෙන්නියා

වැහි වැහැලා ගල ආඳා බඩේ උනා
අම්මා එදත් ඒ ගල මුදුනටම උනා
රූටා ගිහිං පාවුළ ගලටත් රිදුනා
අම්මා තිව් විලාපය තවමත් ඇසෙනා

ඇළබඩ රුප්පාව ළඟ රෑ හඳපානේ
ඉන්නා කලට මට දුම්මල ගල පෙනුනේ
ලෝබ නැතුව ඔය ගල දුම්මල දුන්නේ
අම්මා පෙරළුවත් තරහක් නෑ හිතුනේ

ගිං ගඟේ විලාපය (1984)

ගුරුවරු උගන්වතී.ඔවුහූ ඉගෙන නොගනිති.

                බොහෝ දිග ගමනක් වුවත් ඇරඹීමට පළමු පියවර තැබිය යුතු බව ගුරුවරු උගන්වති. එක කෝටුවකට වඩා කෝටූ මිටියක් ශක්තිමත් බව ගුරුවරු පවසති. රෝමය එක් දිනකින් ගොඩ නැගුනේ නැති බව කියා දෙති. නමුත් ගුරු ගැටළුවක දී ඔවුහූ ඒ කිසිවක් භාවිතාවෙන් නො පෙන්වතී.

             අවුරුදු 22ක් තිස්සේ තිස්සේ නො විසඳුනු වැටුප් විෂමතා ගැටළුවක් ගුරුවරුන්ට ඇති බවත් මෙතෙක් බලයට පැමිණි පාලකයන් එම හිමි වැටුප ගුරුවරයාගෙන් මංකොල්ල කා ඇති බවත් ගුරුවරුන් (අතලොස්සක් හැර) දනිති. එසේ ම දැන්වත් මෙම ගැටළුව විසඳී තමාට හිමි වැටුප ලැබිය යුතු යැයි ඔවුහූ බලාපොරොත්තු වෙති. නමුත් එය ලැබෙන්නේ කෙසේදැයි බොහෝ අය නොවිමසතී.

             අවුරුදු 22ක් තිස්සේ ලබා නොදුන් "හිමි වැටුප" එකවරම රිදී බන්දේසියක තබා දේ යැයි ඇතැම්හූ සිතති. මීටත් වඩා ය(ම)හපාලනයකින් පිරි රජයකින් විසඳුම් ලැබේ යැයි සිහින මවතී. මෙතෙක් කලක් කිසිවක් නොකළ (නමුත් වෘත්‍තීය සමිති නායකයන් අතර පතාක යෝධයන් යැයි සැලකෙන) ගුරු වෘත්තීය සමිති නායකයන් එක්වරම පිබිද සටන් මගට අවතීරණ වී එය ජයග්‍රහණයෙන් කෙළවර කරාවියැයි පිරිසක් සිතති.

              මෙතෙක් ගුරු ගැටළු නොවිසඳී තව තවත් ව්‍යාකූල වීම පමණක් සිදු විය. එයට ප්‍රධාන ම හේතුව ගුරු අයිතීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිය යුතු වෘත්තීය සමිති තමන්ගේ වගකීම නිසි පරිදි ඉටු නොකිරීම ය. පක්ෂ, සමිති, කල්ලි වලට නොබෙදී තමන්ට හිමි දේ සාමූහිකව දිනාගත යුතු බව ගුරුවරුන් නොසිතීම ද තවත් හේතුවකි. ඔවුන්ගේ පවතින "සියලු ප්‍රශ්න ස්වයංසිද්ධව විසඳේ" යන ආකල්පය හේතුවෙන් අදටත් ගුරු අරගල පටන් ගත් තැනම ය. මේ වන විට එම ගැටළු වඩාත් තීව්රව පවතී.

                "ගුරුවරු දෙවිවරු" යැයි ද "හිමි වැටුප" ඉල්ලීම, අරගල කිරීම ඔවුන්ට නොගැළපේ යැයිද කියමින් පාලකයන් සෑම විට ම ගුරු ගැටළු මඟ හරී. දේවත්වයට ආරූඪ වූ ඇතැම් ගුරුවරුන් ද එය එසේමැයි පිළිගනිමින් දේවකාරිය කරමින් ද වැඳුම් ලබමින් ද සිටී. මෙම "දේව නිද්‍රාවෙන්" මිදිනු අකමැත්තේ නම් ගුරු හිමිකම් ලැබීම ද තවත් ඈතට යනු ඇත.

              සිහින දැකීමට ගුරුවරුන්ට ද අයිතියක් ඇති නමුත් එම සිහින මහපොළව තුළ යතාර්ථ කරගැනීමට නම් සටන් කළ යුතු බව වහ වහා ගුරුවරුන් අවබෝධ කර ගත යුතුව ඇත. සමස්ත රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය තුල ම ඉහලම බලපෑමක් කළ හැකි කණ්ඩායම තමන් බව තේරුම් ගත යුතු ය. පාලකයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ "හිමි වැටුප" මිස "වැඩි වැටුපක්"නොවන බව අවධාරණය කර ගත යුතු ය. එසේ මනා අවබෝධයක් සහිතව සමස්ත ගුරු පරපුරම එකම අරමුණ ඇත්තන් වී එක පොකුරකට බැඳුනු කලෙක ගුරු සටන් දිනනු ඇත.

වස්සානේ
................................................................................

ඔය දෑල දොඩමළුය සුවඳ බැරුවා ඉන්ට
නිල් වතුර තුරුළු කර කෙසේ අත හැර යම්ද
කෙකටියා පඳුර සුදු මල් පොකුර වඩාගෙන
සොඳුර නුඹ වාගේම හිනැහේය මා එක්ක...

කුඹුක් අතු වතුර අත ගගා නැමිලා දියට
දිය කෙළින හැටි පුංචි මාළුවෝ දුටුවාද
පුර පසේ සඳ එක්ක තරඟයට මෝරන්ට
හුලන්දා ඔය කිම් ද මල්වරව ඉල්මහට...?

සෙනේහය පිරී ගිය ඔබෙ නයන නිල් පොකුණ
දිය නිලන වැසි සමේ රැල් නගා උතුරාය
තඹර පෙති අතර හෙල්මැලි රේණු වැසි වසින
ඔබෙ සිනාවෙන් නිවේ හුණුව ගිය ලේ නහර...

දෙවට දිග කරඳවැල් ආරුක්කු යට සැඟව
නිල් කුරුලු බිළිඳු නිදි ඇහැරවන්නේ කුමට
රැගෙන දෝතට පෙරා උණුහුමට හිරු එළිය
මිහිරි මව්කිරි වගේ පොවන්නෙමි නුඹලාට...

රමණීය වන ගැබේ මොනරුනට පිල් වියන
සන්නාලියන් කොහොම ඇන්දා ද දේදුන්න
වැහි වතුර ඉහිනවා නම් ඔවුන් විහිළුවට
කුරුල්ලෝ ඉගිල්ලී වරෙන් නුඹ මා ළඟට...

වැහි වලාකුළු රංචු කඳු මුදුන් වල ලගින
දැන් ඒවි තැනි බිමට-සීතලයි මගෙ සිතට
වැසි සමේ රෑ ඇඳේ සිහිනයක් වී ඉන්න
ඔබ එන්න-ඉතිං මගෙ හෙට දවස මට දෙන්න..

ගිම්හානයේ ගිලන් වී කෘෂ ව සුදුමැලිව
ඇදි ඇදී ඉකි ගැසූ ගඟ නැවත පිරිපුන්ය
දුෂ්කරය කියා හැර යා යුතු ද ජීවිතය
කටු පොකුරු සිප ගනිමි හෙට මලක් වනු පිණිස...

***** රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ*****
(වස්සානේ - කාව්‍ය සංග්‍රහය)